МАН УИХ болон НИТХ-д ялагдал хүлээлээ. Мэдээж 20 гаруй жилийн ноёны бөх байсан хүмүүс ялагдалаа хүлээн зөвшөрөхөд багагүй хугацаа хэрэгтэй байгаа нь мэдээж.
“Манай нам сонгуульд ялагдал хүлээвэл хариуцлагыг би үүрнэ” хэмээн томорч байсан генсек нь намынхаа листээр УИХ гишүүн болоод нутгийн дүү Л.Оюун-Эрдэнэд үүрэгт ажлаа хүлээлгээд өгчихөж байгаа харагдана. Нөгөө хариуцлага нь ердөө л энэ.
МАН-ын хамгийн том хүч бол яахын аргагүй МАН-ын Хотын намын хороо. За энэ хороо бол бүр өнгөрсөн НИТХ-ын сонгуульд шууд гараа өргөөд л буугаад өгчихсөн гэхэд бараг худлаа болохгүй.
МАН-ын одоо шат шатны аппарат нь С.Баяр, У.Хүрэлсүх нарын тавьсан өрөг. Сү.Батболдын хувьд нэгэнт тавигдсан өрөг дээр, тоглоод эхэлчихсэн нүүдэл дээр эзнээ орлосон хэрэг. Энэ утгаараа намынхаа Бага хурлаар довтолгооны бүх гал У.Хүрэлсүх, Сү.Батболд нар дээр буух нь ойлгомжтой.
Харинөнөөх өргийн эзэн С.Баярнуувчиндүлдэн, хариуцлагаас мултарвал Монголынирээдүйдуламл аюултай байж мэдэх юм. С.Баяр бол 2008 оны сонгуулийн дараах үймээнээр амь эрсдсэн хүмүүс болон талийгаачдын гэр бүл, ард түмэн, монгол төрийн өмнө түмэн ялтай хүн. Түүнд амиа хаацайлж үлдэх ганц л арга бий. Тэр нь ямарч үнээр хамаагүй МАН төрийн эрх барилцах явдал.
Гэхдээ стандартбусзасгийнавтор С.Баяр бол мэдээж намаа сонгуульд ялуулаагүй У.Хүрэлсүх, Сү. Батболд болон Мөнхбаяр нарын хувьд авралын эзэн л гэсэн үг.
Энэ бол У.Хүрэлсүх, Сү. Батболд нарын хариуцлагаас мултарч, ялагдалаа ялалт болгож харуулах сүүлийн шанс. Магад ч үгүй тэр ч утгаараа энэ сарын 12-нд өнөөх эзэн нь холоос ирэхюмсурагтай.
Түүнийг хэн ч билээ нэг хүн “Монголын түүхэн дэх хамгийн хар мөртэй Ерөнхий сайд” гэж нэрлэсэн байхыг санаж байна. Тэр ирнэ. Тэгээд АН, Шударга ёс эвсэл, ИЗНН, бие даагч гээд хэн бүхнийг өөртөө нь ханилахталаархүчтэйшахах болно.
Хар мөртэй Ерөнхий сайд болон түүний багийнхны хувьд ямарч хамаагүй үнээр АН-ын ҮЗХ-ныгишүүд болонфракцуудыгхудалдажавч, тэр битгий хэл Ерөнхийлөгчийг энэ бузар аргадаа татан оролцуулснаар АН-ыг УИХ-д дийлэнх олонхи болгож чадаагүй гэсэн шалтгаанаар ард түмний сонголтыгтасалдуулж, ялалтыг бус ялыгН.Алтанхуягийн Алтангадас фракцид үүрүүлснээр Ардчилсан Засгийн газар байгуулж, ардчилсан Ерөнхийлөгчтэйхамтран ажиллах боломжуудыг үгүй хийж болох юм.
Гэхдээ мэдээж АН нэг цул байж, ардтүмэн АН хэннэгэнтэйэвсэлгүйцулхүчинболсондньсаналөгсөн гэдгийг санаж байвал өөр шүү дээ.
АН-ын хувьд хэд хэдэн фракцитай гэдгээ хэзээ ч ард түмнээс нууц байгаагүй нам.
Р.Амаржаргалын МҮДН дээрх аюулыг сөрөхөөс бус уруудахгүй. Учир нь тэд бол алсаас харж нүүдэл хийдэг хаширууд, тэгээд ч тэд улс орны эрх ашгыг илүүд үздэг.
Харин З.Энхболдын толгойлдог Шонхор, Х.Баттулгын толгойлдог ардчилсан холбоо фракцийн хувьд намын даргын суудал, Ерөнхий сайдын сэнтийг сэрүүн зүүдэлж байгаа нөхөд. Тэд буруу эргэлт хийвэл АН, МАН-тайэвсэж, эцэст нь ирэх 10 сард болох орон нутгийн сонгууль үгүй, 2013 онысонгуулиар ардчилсанЕрөнхийлөгчүгүй, 2016 онд АН ч үгүй болж хэн хэн нь түүхээсарчигдах болно.
Би муу ёрлож байгаа юм биш ээ. Яг энэ аргыг 1996-2000 онд МАХН Ардчилсан холбоо эвсэлд амжилттай хэрэгжүүлж, дараагийн сонгуульд тэднийг гудамжинд лааз өшиглүүлж байсан юм.
Гарам дээр морио сольдоггүй гэдэгсэн дээ.
Гашуун түүхийг давтахгүй байя хэмээвээс АН-ын дарга Н.Алтанхуяг Ерөнхий сайд болж Засгийн газраа толгойлж үлдэх шив дээ. АН-ыг ч, МАН-ыг ч харж л байя яахав.
“Манай нам сонгуульд ялагдал хүлээвэл хариуцлагыг би үүрнэ” хэмээн томорч байсан генсек нь намынхаа листээр УИХ гишүүн болоод нутгийн дүү Л.Оюун-Эрдэнэд үүрэгт ажлаа хүлээлгээд өгчихөж байгаа харагдана. Нөгөө хариуцлага нь ердөө л энэ.
МАН-ын хамгийн том хүч бол яахын аргагүй МАН-ын Хотын намын хороо. За энэ хороо бол бүр өнгөрсөн НИТХ-ын сонгуульд шууд гараа өргөөд л буугаад өгчихсөн гэхэд бараг худлаа болохгүй.
МАН-ын одоо шат шатны аппарат нь С.Баяр, У.Хүрэлсүх нарын тавьсан өрөг. Сү.Батболдын хувьд нэгэнт тавигдсан өрөг дээр, тоглоод эхэлчихсэн нүүдэл дээр эзнээ орлосон хэрэг. Энэ утгаараа намынхаа Бага хурлаар довтолгооны бүх гал У.Хүрэлсүх, Сү.Батболд нар дээр буух нь ойлгомжтой.
Харинөнөөх өргийн эзэн С.Баярнуувчиндүлдэн, хариуцлагаас мултарвал Монголынирээдүйдуламл аюултай байж мэдэх юм. С.Баяр бол 2008 оны сонгуулийн дараах үймээнээр амь эрсдсэн хүмүүс болон талийгаачдын гэр бүл, ард түмэн, монгол төрийн өмнө түмэн ялтай хүн. Түүнд амиа хаацайлж үлдэх ганц л арга бий. Тэр нь ямарч үнээр хамаагүй МАН төрийн эрх барилцах явдал.
Гэхдээ стандартбусзасгийнавтор С.Баяр бол мэдээж намаа сонгуульд ялуулаагүй У.Хүрэлсүх, Сү. Батболд болон Мөнхбаяр нарын хувьд авралын эзэн л гэсэн үг.
Энэ бол У.Хүрэлсүх, Сү. Батболд нарын хариуцлагаас мултарч, ялагдалаа ялалт болгож харуулах сүүлийн шанс. Магад ч үгүй тэр ч утгаараа энэ сарын 12-нд өнөөх эзэн нь холоос ирэхюмсурагтай.
Түүнийг хэн ч билээ нэг хүн “Монголын түүхэн дэх хамгийн хар мөртэй Ерөнхий сайд” гэж нэрлэсэн байхыг санаж байна. Тэр ирнэ. Тэгээд АН, Шударга ёс эвсэл, ИЗНН, бие даагч гээд хэн бүхнийг өөртөө нь ханилахталаархүчтэйшахах болно.
Хар мөртэй Ерөнхий сайд болон түүний багийнхны хувьд ямарч хамаагүй үнээр АН-ын ҮЗХ-ныгишүүд болонфракцуудыгхудалдажавч, тэр битгий хэл Ерөнхийлөгчийг энэ бузар аргадаа татан оролцуулснаар АН-ыг УИХ-д дийлэнх олонхи болгож чадаагүй гэсэн шалтгаанаар ард түмний сонголтыгтасалдуулж, ялалтыг бус ялыгН.Алтанхуягийн Алтангадас фракцид үүрүүлснээр Ардчилсан Засгийн газар байгуулж, ардчилсан Ерөнхийлөгчтэйхамтран ажиллах боломжуудыг үгүй хийж болох юм.
Гэхдээ мэдээж АН нэг цул байж, ардтүмэн АН хэннэгэнтэйэвсэлгүйцулхүчинболсондньсаналөгсөн гэдгийг санаж байвал өөр шүү дээ.
АН-ын хувьд хэд хэдэн фракцитай гэдгээ хэзээ ч ард түмнээс нууц байгаагүй нам.
Р.Амаржаргалын МҮДН дээрх аюулыг сөрөхөөс бус уруудахгүй. Учир нь тэд бол алсаас харж нүүдэл хийдэг хаширууд, тэгээд ч тэд улс орны эрх ашгыг илүүд үздэг.
Харин З.Энхболдын толгойлдог Шонхор, Х.Баттулгын толгойлдог ардчилсан холбоо фракцийн хувьд намын даргын суудал, Ерөнхий сайдын сэнтийг сэрүүн зүүдэлж байгаа нөхөд. Тэд буруу эргэлт хийвэл АН, МАН-тайэвсэж, эцэст нь ирэх 10 сард болох орон нутгийн сонгууль үгүй, 2013 онысонгуулиар ардчилсанЕрөнхийлөгчүгүй, 2016 онд АН ч үгүй болж хэн хэн нь түүхээсарчигдах болно.
Би муу ёрлож байгаа юм биш ээ. Яг энэ аргыг 1996-2000 онд МАХН Ардчилсан холбоо эвсэлд амжилттай хэрэгжүүлж, дараагийн сонгуульд тэднийг гудамжинд лааз өшиглүүлж байсан юм.
Гарам дээр морио сольдоггүй гэдэгсэн дээ.
Гашуун түүхийг давтахгүй байя хэмээвээс АН-ын дарга Н.Алтанхуяг Ерөнхий сайд болж Засгийн газраа толгойлж үлдэх шив дээ. АН-ыг ч, МАН-ыг ч харж л байя яахав.
