Ангийн найзтайгаа тааралдаад хоолонд урихаар нь татгалзаж чадсангүй. Ангийн найз бол ангийн найз байдаг гэдэг "дурсгалын дэвтэр"-тээ дэндүү хайртай би... Найз маань " Саяхан би хятадуудтай нэг том наймаа хийлээ. Миний найз мөнгө төгрөгний хэрэг гарвал над руу утасдаарай. Надад итгэж болно шүү" гээд бүтэн жил хоолны бараа хараагүй хүнтэй тааралдсан мэт намайг ширээ дүүрэн хоол унд, архи дарсаар дайллаа.
Би чухал албан тушаалтай хүн болохоор жаахан цэнэсхийж байлаа. Эргэн тойрон сонин сэтгүүлийн "ядаргаанууд" байна уу гэж аминдаа хаяагаа манаж суув. Зуун грамм биш литр архи уусны дараа найз маань "Миний найз, санаа зовох хэрэггүй. Би чамаас тендер гуйхгүй. Харин чи миний гадаадад мах гаргах төслийг засгийн газрын хурлаар дэмжиж өгөөрэй" гэж хэллээ. Бид хоёрын хооронд ийм л яриа болсон. Товчхондоо энэ... Би за ч гээгүй, үгүй ч гээгүй, чиний материалыг эхлээд нэг харнаа гэж хэлсэн.
Тэгтэл маргааш нь хэрэг мандлаа. Сонин, сэтгүүл, сайт, блог ер нь мэдээлж болох бүх л мэдээллийн хэрэгслээр "Авилгачийн оройн зоог" нэртэй миний нэр төр, алба ажилд халтай "шар мэдээ " гэрэл зурагтайгаа цахилах нь тэр. Үүнээс болж хүү маань сургуулиасаа буцаж ирэв. " Авилгачны хүүхэд гээд автобусны кондуктор эгч чимхээд явуулахгүй байна. Сургууль дээр очтол " Авилгачны хүүхэд манай сургуульд сурах ёсгүй" гэж ангийн хүүхдүүд лоозон бариад зогсож байна... Миний пүүзийг гудамжны жаалууд "Авилгаар авсан пүүз" гээд сугалж аваад хашаа давуулаад шидчихлээ" гэж уйлав.
Эхнэр амиа хорлоно гээд индүүний шнур шүүрэхэд нь арай гэж болиулав. Түүнийг гудамжинд явж байхад нь хэсэг залуучууд "Авилгачны эхнэрийн булган дээлийг ардын шүүхээр хурааж авлаа" гээд мултлаад авсан байгаа юм. Орцны ханаар дүүрэн " Өмхий авлигачид зайлвал таарна" " Муугаа мэдэхгүй авилгачид" "Орцоо авилгачидаас цэвэрлэе" гээд тосон будгаар баахан юм бичсэнийг нь гараа цэврүүтэл хусаж угаагаад барсангүй гэнэ.
Харин азаар би өглөөгүүр ажилгүй байсан тул өчигдөр оройн зоогондоо "пологтоод" босч чадахгүй жаал унтсан байлаа. Эхнэр хүү хоёр баахан сонин аваад ирж. Зурагтаа асаавал "Авилгачинд алхах газар байхгүй" гэдэг нэвтрүүлгээр сайд ярьж байна. Уйлж унжсан эхнэр хүүхдээ чимээгүй болохыг гуйгаад сайдын яриаг сонслоо.
Чшш... Чимээгүй бай даа... " Нөхөр ... хэн нь манай яаманд олон жил ажилласан хашир туршлагатай, удирдах ажилтан. Хүний эрээн дотроо, могойн эрээн гаднаа гэж. Энэ хүнийг ийм зүйл хийсэнд манай яамны зүгээс уучлал хүсье. Хууль, цагдаагийнхан энэ хэргийг шалгахаас нааш надад хэлэх юм алга. Мэргэжлийн байгууллагын дүгнэлт нотолгоо гарсаны дараа л энэ хүний үйлдсэн хэрэг тодорхой болох байх" гэж ярилаа.
Тэр даруй би сайд руу залгалаа. Сайд их ууртай байнаа...
-Та зөвөөр ойлгоорой. Тэр хүн чинь миний найз. Бид найз нөхдийн хувиар уулзсан...
-Хамгийн гол нь та хоёрын ярианы бичлэгийг тэр сурвалжлагч надад сонсгосон шүү. Тэгээд танай найз урьд нь нэг бус удаа бусдад авлига өгч байсан хүн байна...
Надад хэлэх үг олдсонгүй. Юу гэж ч хэлэх билээ. Мөнгөний тусламж хэрэгтэй юү гэхэд нь толгой сэгсэрсэн. Миний зургийг папарацидсан мөртлөө толгой сэгсэрч байгааг яагаад аваагүй юм бол?.. Тэгээд ч би түүний төслийг хурлаар оруулахад нь тусалъя гэж ам алдаагүй сэн... Дэлхий яахаараа дандаа бөөрөнхий байдаг байнаа. Хааяа бас зууван байж болдоггүй хэрэг үү... Утас дуугарлаа. Хөвсгөлийн тайгад амьдардаг аав маань ярьж байна...
-Сайн уу? Аав аа. Бие лагшин сайн уу?
-Юуны чинь сайн байх гэж. Чи чинь монгол даяар намайг "мандуулдаг" хүүхэд юм аа. Сая хотоос сурвалжлагч нар ирээд надаас ярилцлага аваад явлаа. Чамайг чинь аймаар том "авилгачин" болсон гэж ярьж байна. Энэ хэдэн цаатан хүүхдээс ном эрдэмтэй, хамгийн сүрхий нь гэж бодож явсан юм. Муу эцгийнхээ нэрийг "хөөдөж" явахаар энэ муу хөгшин эхээ чи бодсонгүй юү. Муу нэртэй луу данстай явахаар нутагтаа ирж цаагаа малла...
-Аав аа, хүү чинь авлига аваагүй шүү дээ...
-Авсан гэж байнаа. Энэ радиогоор ч ярьж байна. Сурвалжлагч хүүхдүүд сонин авчирч өгсөн. Яачихсан хүүхэд гэж төрүүлж өсгөсөн эцэг эхийнхээ нүүрийг хүний нүүр харахгүй болгож байгаа юм бэ? Чамайг бид энэ хэдэн хүүхэд дотроос цахиур хагалж явна гэж бодож явсан. Тэгэхэд чи төрийн том яамны дарга хүн байж, малын хулгайчаас дор нэр "баастаад" явж байна. Аав нь нутгийн хөгшчүүлээс ичиж байна... Эсвэл хүү минь овог нэрээ сольдог юмуу?...
-Аав аа, би авлига аваагүй. Ангийн найзтайгаа тааралдаад хоол идсэн чинь ийм асуудал гарчихлаа.
-Би цаад хүүхдийг чинь мэдэхгүй. Хүүгээ л мэднэ. Миний хүү даанч яав даа. Өнөө маргаашгүй болсон эцэг эхийгээ амар үхүүлж үзээч
-Аав аа... аав аа... Би авлига аваагүй...
Даваажавын Эрдэнэмөнх
Би чухал албан тушаалтай хүн болохоор жаахан цэнэсхийж байлаа. Эргэн тойрон сонин сэтгүүлийн "ядаргаанууд" байна уу гэж аминдаа хаяагаа манаж суув. Зуун грамм биш литр архи уусны дараа найз маань "Миний найз, санаа зовох хэрэггүй. Би чамаас тендер гуйхгүй. Харин чи миний гадаадад мах гаргах төслийг засгийн газрын хурлаар дэмжиж өгөөрэй" гэж хэллээ. Бид хоёрын хооронд ийм л яриа болсон. Товчхондоо энэ... Би за ч гээгүй, үгүй ч гээгүй, чиний материалыг эхлээд нэг харнаа гэж хэлсэн.
Тэгтэл маргааш нь хэрэг мандлаа. Сонин, сэтгүүл, сайт, блог ер нь мэдээлж болох бүх л мэдээллийн хэрэгслээр "Авилгачийн оройн зоог" нэртэй миний нэр төр, алба ажилд халтай "шар мэдээ " гэрэл зурагтайгаа цахилах нь тэр. Үүнээс болж хүү маань сургуулиасаа буцаж ирэв. " Авилгачны хүүхэд гээд автобусны кондуктор эгч чимхээд явуулахгүй байна. Сургууль дээр очтол " Авилгачны хүүхэд манай сургуульд сурах ёсгүй" гэж ангийн хүүхдүүд лоозон бариад зогсож байна... Миний пүүзийг гудамжны жаалууд "Авилгаар авсан пүүз" гээд сугалж аваад хашаа давуулаад шидчихлээ" гэж уйлав.
Эхнэр амиа хорлоно гээд индүүний шнур шүүрэхэд нь арай гэж болиулав. Түүнийг гудамжинд явж байхад нь хэсэг залуучууд "Авилгачны эхнэрийн булган дээлийг ардын шүүхээр хурааж авлаа" гээд мултлаад авсан байгаа юм. Орцны ханаар дүүрэн " Өмхий авлигачид зайлвал таарна" " Муугаа мэдэхгүй авилгачид" "Орцоо авилгачидаас цэвэрлэе" гээд тосон будгаар баахан юм бичсэнийг нь гараа цэврүүтэл хусаж угаагаад барсангүй гэнэ.
Харин азаар би өглөөгүүр ажилгүй байсан тул өчигдөр оройн зоогондоо "пологтоод" босч чадахгүй жаал унтсан байлаа. Эхнэр хүү хоёр баахан сонин аваад ирж. Зурагтаа асаавал "Авилгачинд алхах газар байхгүй" гэдэг нэвтрүүлгээр сайд ярьж байна. Уйлж унжсан эхнэр хүүхдээ чимээгүй болохыг гуйгаад сайдын яриаг сонслоо.
Чшш... Чимээгүй бай даа... " Нөхөр ... хэн нь манай яаманд олон жил ажилласан хашир туршлагатай, удирдах ажилтан. Хүний эрээн дотроо, могойн эрээн гаднаа гэж. Энэ хүнийг ийм зүйл хийсэнд манай яамны зүгээс уучлал хүсье. Хууль, цагдаагийнхан энэ хэргийг шалгахаас нааш надад хэлэх юм алга. Мэргэжлийн байгууллагын дүгнэлт нотолгоо гарсаны дараа л энэ хүний үйлдсэн хэрэг тодорхой болох байх" гэж ярилаа.
Тэр даруй би сайд руу залгалаа. Сайд их ууртай байнаа...
-Та зөвөөр ойлгоорой. Тэр хүн чинь миний найз. Бид найз нөхдийн хувиар уулзсан...
-Хамгийн гол нь та хоёрын ярианы бичлэгийг тэр сурвалжлагч надад сонсгосон шүү. Тэгээд танай найз урьд нь нэг бус удаа бусдад авлига өгч байсан хүн байна...
Надад хэлэх үг олдсонгүй. Юу гэж ч хэлэх билээ. Мөнгөний тусламж хэрэгтэй юү гэхэд нь толгой сэгсэрсэн. Миний зургийг папарацидсан мөртлөө толгой сэгсэрч байгааг яагаад аваагүй юм бол?.. Тэгээд ч би түүний төслийг хурлаар оруулахад нь тусалъя гэж ам алдаагүй сэн... Дэлхий яахаараа дандаа бөөрөнхий байдаг байнаа. Хааяа бас зууван байж болдоггүй хэрэг үү... Утас дуугарлаа. Хөвсгөлийн тайгад амьдардаг аав маань ярьж байна...
-Сайн уу? Аав аа. Бие лагшин сайн уу?
-Юуны чинь сайн байх гэж. Чи чинь монгол даяар намайг "мандуулдаг" хүүхэд юм аа. Сая хотоос сурвалжлагч нар ирээд надаас ярилцлага аваад явлаа. Чамайг чинь аймаар том "авилгачин" болсон гэж ярьж байна. Энэ хэдэн цаатан хүүхдээс ном эрдэмтэй, хамгийн сүрхий нь гэж бодож явсан юм. Муу эцгийнхээ нэрийг "хөөдөж" явахаар энэ муу хөгшин эхээ чи бодсонгүй юү. Муу нэртэй луу данстай явахаар нутагтаа ирж цаагаа малла...
-Аав аа, хүү чинь авлига аваагүй шүү дээ...
-Авсан гэж байнаа. Энэ радиогоор ч ярьж байна. Сурвалжлагч хүүхдүүд сонин авчирч өгсөн. Яачихсан хүүхэд гэж төрүүлж өсгөсөн эцэг эхийнхээ нүүрийг хүний нүүр харахгүй болгож байгаа юм бэ? Чамайг бид энэ хэдэн хүүхэд дотроос цахиур хагалж явна гэж бодож явсан. Тэгэхэд чи төрийн том яамны дарга хүн байж, малын хулгайчаас дор нэр "баастаад" явж байна. Аав нь нутгийн хөгшчүүлээс ичиж байна... Эсвэл хүү минь овог нэрээ сольдог юмуу?...
-Аав аа, би авлига аваагүй. Ангийн найзтайгаа тааралдаад хоол идсэн чинь ийм асуудал гарчихлаа.
-Би цаад хүүхдийг чинь мэдэхгүй. Хүүгээ л мэднэ. Миний хүү даанч яав даа. Өнөө маргаашгүй болсон эцэг эхийгээ амар үхүүлж үзээч
-Аав аа... аав аа... Би авлига аваагүй...
Даваажавын Эрдэнэмөнх
