Халуун итгэл алдарч, хатан зүрх шархирсан тэртээх он  жилүүдийн хэлмэг­дүүлэлтийн аймшиг, хар сүүдэр Монголын амьд­ралаас бүрмөсөн ховхрон салаагүй л байна. Монгол оронд 1922 оноос цусан зам татуулан эхэлж 40.000 шахам гэм зэмгүй иргэдийг хоморголон яргалсан хэлмэгдүүлэлт арга хэлбэр, үйл ажиллагаагаа өөрчилж өнөөдрийн амьдралын гүнд оршсоор л байгаа.

Харанхуй шөнөөр гэрээс нь нөмгөн нүцгэн тууж, хэдэн зуугаар нь Сонгины бургасанд аваачаад буудчихгүй байгаа ч гэм, ял нь эцэслэн тогтоогдоогүй хэн нэгнийг алба ажилгүй болгох, цаашлаад хар дансанд бичүүлж, амьдралыг нь уруудуулсаар дуусгадаг энэ цагийн чимээгүйхэн  хэлмэг­дүүлэлтийг бид бүхэн анзаа­рахаа байжээ. Одоо үеийн хэлмэгдүүлэлтийн шал­гарсан арга нь улстөрийн сон­гуульд ялсан аль нэг нам хүчин “баг бүрдүүлэх” нэрээр тухайн алба ажилдаа жин­хэнэ мэргэшсэн мэр­гэжилтнүүд, ажил хариуцсан дарга нарыг толгой дараалан хоморголон  халж, гудамжинд гаргах хэлбэрээр илэрч байгаа.

Н.Алтанхуягийн тол­гойл­­­сон шинэчлэлийн Засгийн газар ажлаа эхлээд хоёр сар ч болоогүй  хэр­нээ Монгол Улсад хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж буй Төрийн албаны  тухай хуулийг ноцтой зөрчсөөр өнөөдрийг хүрлээ.

Төрийн албаны зөвлөлийн сонгон шалгаруулалтын үндсэн дээр томилогддог яамдын Төрийн нарийн бичгийн дарга нарыг Засгийн газраас буюу төрийн эрх барьж байгаа улстөрийн хүч­нүүдээс шууд томилсон нь үүний хамгийн тодорхой жишээ мөн.

Түүнчлэн төрийн жин­хэнэ албан хаагчид болох агент­лагийн дарга нарыг Засгийн газрын шийдвэр, элдэв дарамт, шахалтаар халж, тэдний оронд тухайн ажлын ямар ч туршлага, мэд­лэггүй хүмүүсийг улс­төрийн томилгоогоор дэв­шүүлж байгаа нь төрийн алба хүчгүйдэж, чадваргүй болоход  хам­гийн гол  нөлөө үзүүлж байгаа.

Шинэчлэлийн Засгийн газ­рын араа шүд эргэж эхэлснээр СХЗГ, ШӨХТГ, ГИХАЭА, УБЕГ, ОССК зэрэг Засгийн газрын олон агентлагийн удирдлагуудыг хууль бусаар ажлаас нь чөлөөлж,  тэдний оронд ах дүү, хамаатан садан, найз нөхдөө “үүрэг гүйцэтгэгч” нэрээр дэвшүүлэн томилсон нь Монгол Улсын хууль цаазыг уландаа дэвсэлсэн хэрэг юм.

Яамдын төрийн нарийн бичгийн дарга болон агент­лагийн дарга нараар эхэлсэн хууль бус халаа сэлгээ нь өнөөдөр тэдгээрийн хэлтэс газрууд, нийслэлийн Засаг дарга, тэдгээрийн харьяа агент­лагуудад хүчтэй яваг­даж байгаа. Төрийн  жинхэнэ албанд мэргэшиж он удаан жил ажилласан дадлага турш­лагатай ажилтнуудыг хом­орголон халж байгаа нь төрд итгэх иргэдийн ит­гэлийг бууруулах, төрийн нэр хүндийг унагах, Мон­гол төрийн  чадавхыг   сул­руулах,  байгууллагуудын хэ­вийн үйл ажиллагааг ал­даг­дуулах, нийгэмд эмх зам­бараагүй байдал  үүс­­гэх зэрэг туйлын муу үр дагавартай.

Өнөөдөр 2012 он болохоос улстөрийн аймшигт хэлмэг­дүүлэлт эхэлсэн  1922 он биш.

Монголчууд өөрсдийн гараар гэм, зэмгүй эх орон нэгтнүүдээ егүүтгэн хэл­мэгдүүлсэн гутамшиг 90 жилийн өмнө эхэлсэн бол өнөөдрийн   хэлмэгдүүлэлт улс­төртэй холбоотойгоор   алба, ажилд нь  нөлөөлөхөөс гадна  бүтээн босгож, сүндэр­лүүлж байгаа ба­рилга байшинтай нь ч хол­боо­тойгоор илэрч эхлээд байгаа.

Монгол Улсын гавьяат барилгачин П.Мэндбаярын удирддаг “Авзага Трейд” компани нийслэлийн 6 дугаар сургуулийн хажууд орон сууцны 15 давхар барилга барихаар 2004 онд газрын зөвшөөрлийг нь авчээ. Ингээд бусад зөв­шөөрлийг нь авахын тулд 126 албан тушаалтны зөвшөөрлийн гарын үсэг цуглуулах шатандаа явж байж. Уг барилгын зөвхөн суурийг нь л гэхэд  нэг метр 60 см битүү бетон цутгаж босгосон байна.

Ингээд  барилга угс­ралтын ажил жигдэрч, нэг тэрбум гаруй төгрөг зарцуул­чихаад явж байтал Э.Бат-Үүл баатрын захирамж гарч, барилгыг нь буулгах болоод байгаа.

Мөн СХД-ийн 18 дугаар хороо Таван шард байрлах Б.Эрдэнэчимэг захиралтай “Тэмүүлэнбаатар” компани өөрийн эзэмшлийн газартаа дөрвөн давхар байшин ба­рихаар карказыг нь цутгаад босгочихож. Түүгээр ч ба­рах­гүй тэр байранд орохоор захиалга өгсөн хү­мүүсээс нэг тэрбум, 97 сая төгрөгийн урьдчилгаа авч, байшингийнхаа үйл ажил­лагааг санхүүжүүлжээ. Ха­рин өнөөдөр нийслэл, дүүргийн газрын албад, 100 гаруй албан тушаалтны хүнд суртлаас болж мөн л байшингаа нураалгах өдрийг хүлээж сууна.

Үүнийг  орчин цагийн хэлмэгдүүлэлт гэхгүй бол чухам юуг хэлмэгдүүлэлт гэх вэ.

Гавьяат барилгачин П.Мэнд­­баяр, “Тэмүүлэн­баатар” компанийн захирал Б.Эрдэнэчимэг нар нь то­дорхой дүрэм, журам, хууль, тогтоомж зөрчсөн ч байж болно. Гэхдээ энэ хоёр ба­рилгад зарцуулагдсан хоёр тэрбум гаруй төгрөгийг хэн, хаанаас төлөн барагдуулж, эдгээр    хүмүүсийг хохирол­гүй болгох вэ гэдгийг Э.Бат-Үүл баатар ч хэлж чадахгүй.

Өнөөдөр Монголын нийг­мийн бүх л салбарт хэл­мэгдүүлэлт бодитойгоор ор­­шиж байгааг Монгол Улсын гавьяат хуульч, ака­де­мич, доктор, профессор С.Нарангэрэл цохон тэм­дэглэсэн. Бидний нүдэнд тэр болгон өртдөггүй ч Монгол орныг аалзны тор лугаа бүрхэж, бидний амьдралын хэмнэл бүхэнд хар сүүдрээ тусгаж байгаа өнөөдрийн хэлмэгдүүлэлтийн талаар цув­ралаар хүргэх болно.

Эх сурвалж: "Өглөөний Сонин"